Đạo và Đời trong các bài nói chuyện của thượng tọa Thích Chân Quang
Hàng ngàn phật tử trong đó có nhiều sinh viên nghe thuyết giảng tại sân chùa Phật Quang
Hơn mười năm nay, trong giới Phật tử cũng
như những người mộ đạo nói chung lan truyền những bài thuyết pháp của
một vị thượng tọa có tên là Thích Chân Quang. Ông sáng lập và hiện trụ
trì tại chùa Chân Quang trên núi Dinh ở tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu .
Sở dĩ tôi không gọi các bài thuyết giảng của ông như đúng tên gọi của nó
mà gọi là các bài nói chuyện vì nó rất gần gũi đời thường khi ông kheó
léo lồng ghép các giáo lý của đạo Phật với đời sống bình thường của con
người , mà ông toàn nói đúng nên dễ cảm hóa người nghe từ đứa trẻ vị
thành niên, các vị trung niên đến ông già bà cả thuộc đủ mọi cơ cấu
thành phần xã hội
Hãy khoan đặt câu hỏi ông là ai , lí lịch gia phong như thế nào để tìm
hiểu đôi nét trong phong cách “nói chuyện” của một giáo sĩ . Tôi gọi ông
là giáo sĩ bởi liên hệ với những giáo sĩ người Bồ Đào Nha cách đây hơn
200 năm đã đến truyền đạo Thiên chúa vào Việt Nam . Không biết hồi đó
ông Bá Đa Lộc dùng cách gì để làm cho hàng vạn người dân quê Việt Nam
tin và theo Đức chúa Trời ?
Nhưng nếu bạn có dịp nghe hơn 600 bài nói chuyện của Thích Chân Quang về
đủ mọi đề tài , mọi lĩnh vực của đời sống xã hội thì có lẽ trước sau
bạn cũng sẽ bị thuyết phục bởi lẽ bạn sẽ thấy đạo Phật rất gần gũi với
đời sống con người , nó chia sẻ niềm vui và hy vọng của bạn, nó chia sẻ
những nỗi đau thầm kín của bạn .
Tôi đã từng là cán bộ, là đảng viên vì thế tôi đã từng nghe và học rất
nhiều sách vở của chủ nghĩa Max, nghe rất nhiều lần các cán bộ tuyên
giáo giảng về các nghị quyết của Đảng , nhưng thú thật nghe tai nọ ra
tai kia bởi vì các vị toàn nói lý thuyết xuông , né tránh thực tế và vì
thế nhiều lần tôi ngủ gật mỗi khi phải đi nghe truyền đạt nghị quyết này
nghị quyết nọ của Đảng
Nói như thế xin các vị tuyên giáo tuyên huấn đừng tự ái nếu các vị hãy
một lần đến nghe hoặc xem video một bài giảng của Thích Chân Quang trước
hàng vạn tăng ni phật tử đang im phăng phắc như muốn nuốt từng lời vàng
ý ngọc phát ra lúc trầm lúc bổng từ cái đầu và cái miệng của vị thượng
tọa mặc áo vàng giống như âm thanh phát ra từ một cái máy , trơn tru như
được lập trình sẵn. Mà hơn 600 bài nói chuyện như vậy thuộc đủ mọi đè
tài không cái nào giống cái nào . Người nghe không chỉ là các tăng ni
Phật tử theo thày học đạo ở chùa Phật Quang mà ở khắp các chùa chiền
trên cả nước
Thiền tôn Phật Quang là ngôi chùa nhỏ nằm trong thung lũng núi Dinh
Đề tài mà Thích Chân Quang chọn để nói
chuyện với các cử tọa tình nguyện hoàn toàn là những vấn đề xã hội mà ai
cũng thấy nó gần gũi với mình nên rất quan tâm. Xin kể một vài tên bài
giảng như vậy ; Tình yêu, hôn nhân và gia đình , Vô tâm, Ma quỷ là có
thật, Đạo vợ chồng, Đạo làm người, Đạo làm dân, Đạo làm quan , Triết lí
về tiền bạc , Công đức căn bản, Nhân qủa công bằng, Nghiệp của thân, Ý
nghĩa sám hối , Biết lỗi chính mình , Sử dụng năng lực, Vui vẻ, Triết lí
về sự chết , Nhân quả, Khẩu nghiệp, Bước đàu tọa Thiền , Phản bội, Niềm
hy vọng , Nóng nảy, Kiềm chế , Thần thông phép lạ, Chỉ chích chỉ lỗi,
Kiểm soát tâm, Tham sân si…
Không thể thống kể ra đây hết 600 bài giảng của Thích Chân Quang nhưng
đọc tên gọi của các bài giảng này thôi thì thấy không hề có nói đến đạo
pháp , Phật dạy thế này, Phật dạy thế kia . Nhưng nếu bạn dành thời gian
đến nghe trực tiếp hoặc nghe lại qua các đĩa VCD do Nhà xuất bản Tôn
giáo phát hành sẽ thấy đâu đó hình bóng của Đức Thích ca Mầu ni lẩn
khuất trong những chuyện kể về đời sống trần tục muôn hình muôn vẻ của
chúng sinh
Thông thường khi nghe thuyết giảng về đạo pháp người ta nghĩ ngay đến
yếu tố chính trị . Ông này , ông kia có thể lợi dụng chính sách tôn giáo
tự do của Đảng và Chính phủ để tuyên truyền phản động chống đối lại nhà
nước pháp quyền . Với Thích Chân Quang thì hơn 12 năm thuyết giảng như
vậy cho hàng triệu tín đồ trên cả nước , ông chưa bị nhà chức trách ngăn
cản hoặc nhắc nhở vì ông luôn nói đến lòng yêu nước, tính kỉ luật
thượng tôn pháp luật , tức là ông đã nói thay cho các cán bộ tuyên giáo
rồi vì thế nhà nước phải khuyến khích ông , phải tuyên dương ông. Trong
khi đó các thế lực thù địch lại ganh ghét ông, chúng kêu gọi các tăng ni
phật tử ở nước ngoài tẩy chay các bài giảng của ông chỉ vì ông nói
nhiều đến dân tộc , đến đất nước , ông đứng về phía lẽ phải và công lý
Vì không bị nhắc nhở, không bị ngăn cấm nên có người lại nghĩ có thể ông
là công an cài vào giới tăng ni Phật tử để phá hoại ngầm ….
Những người đó có ai đã một lần dành thời gian nghe hết một hai bài nói
chuyện của Thích Chân Quang chưa? Nếu chưa thì hãy cố nghe một lần xem
thử ông là người của CIA hay là người của Tổng cục 2 như có thư tố cáo ,
tôi đoan chắc họ sẽ thay đổi thái độ
Trong bài nói “Sống có ích cho đời” ông mở đầu bằng sự cố sập cầu Cần
Thơ làm chết nhiều người rồi dẫn dắt người nghe vào hai câu hỏi :
-Ta sống có ích hay vô ích
-Khi chết ta đi về đâu
Nghe đâu đây như lời của Ostroiepski trong Thép đã tôi thế đấy “ Cuộc đời phải sống sao cho có ích…”
Rồi qua rất nhiều mẩu chuyện trong thực tế trong đời thường ông mượn
giáo lí của Đạo Phật để dạy người ta phải chọn sống sao cho có ích để
khi chết đi theo quy luật tự nhiên được siêu thoát . Và muốn vậy ông
khuyên mọi người hãy cố gắng tập Thiền. Thiền để có được hạnh phúc , có
được đạo đức và có được năng lực siêu nhiên để vượt qua mọi khó khăn thử
thách giải thoát mình khỏi bản ngã thấp hèn để vô ngã
Trong một vở hài kịch của nhà hát Tuổi trẻ, tôi nhớ mãi nghệ sĩ Đức Khuê
trong một vai thằng dở người luôn miệng nói “Ở đời phải biết mình là ai
chứ ? “
Nếu ai chưa xác định được mính là ai thì hãy đọc bài giảng “Kiềm chế “
của Thích Chân Quang . Mở đầu bài nói , ông nêu cho mọi người một câu
hỏi thật không khó nhưng cũng thật không dễ “Kiềm chế là gì? “ và sau
khi phân tích, dẫn giải bằng những ví dụ rất đời thường của người đi
trên xe buýt kiềm chế không đánh lộn, của người nghiện bia rượu không sa
đà khi bạn mời gọi, của người nghiện đánh bạc khi từ chối rẽ vào chiếu
bạc…ông kết luận “ Kiềm chế là bước đầu của mọi sự tốt đẹp”
Kiềm chế là chiến thắng được ý muốn của bản thân để không làm điều xấu ,
là biết lỗi của chính mình, là ngu mà biết mình ngu . Muốn vậy phải tu
trong đời sống hàng ngày . Tôi hiểu chữ tu ở đây là rèn luyện hàng ngày .
Nếu biết kiềm chế để không làm điều xấu thì sẽ được gì? Ông lại đặt câu
hỏi cho cử tọa và tự ông trả lời “ Được cuộc đời ghi công đức” Thế
thôi! Nhưng ông nhấn đi nhấn lại “Thần thánh biết hết, thần thánh ghi
nhận hết”
Qua một mầu nói chuyện của Thích Chân Quang vừa tường thuật lại tôi thấy
ông toàn kể chuyện đời thường, chuyện anh gây lộn trên xe buýt, chuyện
anh nghiện rượu, chuyên anh đánh bạc , chỉ thấp thoáng chữ tu tại gia
trong đời sống thường nhật và thần thánh biết hết để giáo dục và cảnh
tỉnh mọi người
Thật nhẹ nhàng, không đao to búa lớn và vì thế những câu chuyện kể của
Thích Chân Quang thuyết phục người nghe và thấm sâu trong trái tim họ .
Có người nói, nói thế thì ai chả nói được. Không phải đâu. Chẳng giấy tờ
gì hết, các lời nói cứ tuôn chảy từ cái miệng của con người nhỏ bé nặng
chưa đến năm chục kí kia một cách hết sức logic
Để kiềm chế phải có nguyên nhân , đó là trong đầu anh nảy ra ý muốn xấu
chẳng hạn anh học trò nghèo đã được cha mẹ dành dụm mua cho chiếc xe máy
Wave alpha nhưng rồi đua chúng bạn anh lại muốn có chiếc xe đắt tiền
hơn như Spacy, chẳng hạn có anh trông thấy người hàng xóm là thấy ghét
rồi nên luôn nói xấu anh ta kết quả là gây thù chuốc oán , chẳng hạn
cánh thanh niên thích chơi máy vi tính để xem các trang web đen đồi trụy
Đấy là những ý muốn xấu dẫn đến các hành vi thiếu kiềm chế
Song để có thể kiềm chế được bản thân thì phải có trí tuệ , tức là phải
biết được cái gì đúng cái gì sai , hậu quả sẽ như thế nào . Thường thì
người trưởng thành mới biết được hậu quả , người trẻ không biết, không
lường trước được mọi hậu quả xấu nhưng ngay cả người lớn tuổi , người
sáu bảy chục tuổi nhiều khi cũng không kiềm chế được . Vậy thì không
phải người trưởng thành nào cũng biết được hậu quả để kiềm chế . Thích
Chân Quang nhấn mạnh : Trưởng thành ở đây là trưởng thành về trí tuệ, về
công đức và về tâm linh. Lại chỉ thoáng qua một chút về Phật pháp thôi
Ông lại phân tích thêm nguyên nhân của mọi hành vi thiếu kiềm chế chẳng
hạn gần đây nhiều vụ án do trẻ vi thành niên gây ra đó là do hai nguyên
nhân : quản lí xã hội và giáo dục đều yếu kém. Đúng quá! Nếu có nhà chức
sắc đại diện cho chính quyền ở đây mà nghe Thích Chân Quang nói điều
này cũng phải gật đầu tán thành
Thích Chân Quang là nhà diễn thuyết uyên bác . Ngay cả kẻ thù của ông
trong đơn gửi Tòa án Nhân dân tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu tố cáo ông đủ thứ
chuyện cũng phải viết “Thày Chân Quang là người xây dựng lên ngôi chùa
Phật Quang (từ năm 1992) và hiện đang là trụ trì tại đây. Với tài hùng
biện và sự thông minh hơn người , trong thời gian gần 15 năm qua , thày
Chân Quang đã thuyết giảng hơn 600 bài giảng về nhiều chủ đề được phát
hành rộng khắp trong và ngoài nước . Chính những người xuất gia chúng
tôi cùng với nhiều tín đồ , Phật tử khắp nơi đã dành cho thầy Chân Quang
lòng kính trọng và xem ông ta như một vị thánh sống của Thế kỉ này”
Thích Chân Quang quả thật là người đa tài. Trước khi bước vào con đường
tu hành khổ hạnh, ông đã từng là kiến trúc sư. Ông tự học nhạc và sáng
tác nhiều bài hát được các ca sĩ nổi tiếng ở thành phố Hồ Chí Minh dàn
dựng và nhà xuất bản Tôn giáo sản xuất các băng đĩa phát hành . Chủ đề
của các bài hát này đều nói về tình yêu quê hương đất nước và về đạo lí
làm người nghe thấy cũng được lắm vì nó cùng gu với nhạc Trịnh chứ không
ồn ã và nhảm nhí như thứ nhạc thị trường hiện nay . Thường sau mỗi bài
giảng , ông lại mở băng cho mọi người nghe một bài hát do ông sáng tác
về chủ đề mà ông vừa thuyết giảng
Tôi không hiểu ông dành thời gian ở đâu để nghiên cứu , để truy cập
internet hàng ngày và bộ óc của ông sắp xếp các dữ liệu thông tin như
thế nào để mỗi khi mở miệng là nó tuôn chảy không ngưng nghỉ
Ông rất có tài dùng tính từ đồng nghĩa làm cho người nghe thán phục và
không nhàm chán mặc dù chuyện ông kể ai cũng biết và chẳng có gì là to
tát là quan trọng cả
Chẳng hạn trong chủ để Thử thách, khi phân tích về sự nhẫn nhục khi bị
người khác nhục mạ , ông liên tục nói các từ ngữ từ cấp độ nhẹ đến nặng
như : Đồ vô duyên, Đồ ngu, Đồ chó . Khi nói về một thói xấu ông dùng một
lúc ba tính từ : Tủn mủn, tỉ mỉ , tẩn mẩn . Tất cả những câu chuyện ,
những từ ngữ mà ông sử dụng đều rất tự nhiên.
Thích Chân Quang nói chuyện tại tập đoàn Mai Linh
Khi phân tích về sự biết kiềm chế để sau
này khi chết đi được siêu thoát , còn nếu không biết kiềm chế thì không
siêu thoát , ông nói một lèo những từ đồng nghĩa :cõi trời không được
lên , cõi Phật không được về, cõi người không được đầu thai . và ông vận
dụng tiêu chuẩn ISO 9001 để nói về sự siêu thoát . Thật đáng nể đối với
một nhà tu hành tinh thông đông tây kim cổ và cả kiến thức thời sự hiện
đại. Tất nhiên , khi nhận lời mời nói về một đề tài nào đó , chẳng hạn
về Đạo đức của người lái xe , ông phải đọc, phải xây dựng một đề cương,
một dàn bài vắn tắt, nhưng khi đã vào cuộc thì ông như nhập tâm thuộc
lòng tất cả , ông nói mà như “lên đồng” vậy , không hề ngắc ngứ, không
hề vấp váp. Mở đầu bài nói về đạo đức của người lái xe theo lời mời của
ông Hồ Huy Tổng giám đốc Tập đoàn Mai Linh , trước hơn hai nghìn cử tọa
là những người hành nghề lái xe ông nói “ Tôi cũng là một người lái xe,
có bằng D thi cử hẳn hoi, lái xe khách chở ba bốn chục người” làm mọi
người há hốc mồm ngạc nhiên và ông đưa người nghe từ ngạc nhiên này đến
thích thú khác khi ông nói “Ta tổ chức hội thảo về đạo đức của người lái
xe tại sao không hội thảo về đạo đức của người cảnh sát giao thông
nhỉ”. Tất cả mọi người vỗ tay rầm rầm và từ đó câu chuyện của ông cởi mở
và xúc động người nghe. Thích Chân Quang là như vậy đó
Tài năng của Thích Chân Quang thì rõ rồi, nhưng tiểu sử và cuộc đời của
ông thì còn là điều bí ẩn mà ngay cả những đệ tử một thời gần gũi ông
cũng không biết hết sự thật . Ngay cả chuyện ông tự nhận là cháu ruột
ông Hồ Chí Minh dù có dựng cả video tại mộ tổ ở quê hương Nghệ An cũng
nhiều người bán tín bán nghi và chính quyền thì không công nhận . Ở đất
nước này , như Nông Đức Mạnh trả lời phỏng vấn ai chả là con cháu cụ Hồ.
Theo tôi tự nhận mình là cháu ruột gọi cụ Hồ là Bác là cái dở của Thích
Chân Quang dù ông rất thông minh, rất uyên bác. Cái sự “thấy sang bắt
quàng làm họ” này như có người rêu rao chỉ được có thể được xác minh
bằng ADN , nhưng thời gian đã quá xa rồi, hãy để câu chuyện này mãi mãi
chôn vùi vào dĩ vãng
Nếu không những dư chấn về các scandal liên quan đến chuyện trai gái của
thượng tọa Thích Chân Quang giống như những scandal tình ái , làm lộ
hàng…của giới shwobiz chỉ là miếng ngồi ngon cho những tờ báo lá cải ,
những trang web rẻ tiền có dịp tung chưởng, thao túng thị hiếu của bạn
đọc
Tôi cũng đã xem videoclip về bài nói tựa đề “ Những lời trân trối của
thượng tọa Thích Chân Quang “. Hình ảnh một nhà tu hành ốm yếu , không
mặc áo sà sa màu vàng như thường lệ mà mặc chiếc áo thụng màu tro tím
thong thả nói những điều tâm huyết để các tín đồ hiểu về mình trước sự
tấn công của các kẻ thù vô hình và hữu hình . Thích Chân Quang nói các
quan chức tham nhũng nên bị dân ghét , còn nhà tu hành như thày thì điểm
yếu mà kẻ thù đánh vào là quan hệ nam nữ. Họ (tức là các phần tử đang
bôi nhọ danh dự và uy tín của thày) đã tổ chức cả một chiến dịch từ hải
ngoại đến trong nước và đến tận các phật tử từng là học trò gần gũi bên
thày , dựng lên những nhân vật có thật, bịa đặt lu loa những chuyện ong
bướm hòng làm mọi người ghét bỏ thày cũng như ghét bỏ giáo lý Phật quang
mà thày đã dày công xây dựng . Thích Chân Quang nhắc lại lời của Thánh
Găngdi rằng “Tôn giáo là chính trị”. Các tôn giáo tranh giành tín đồ
thậm chí xảy ra chiến tranh. Phải chăng Thích Chân Quang có thể là một
nạn nhân của cuộc tranh giành tín đồ trong phạm vi Phật giáo trong cộng
đồng các người Việt ở nước ngoài và người theo đạo Phật ở trong nước khi
tiếng tăm các bài thuyết pháp của Thày nổi như cồn, đến mức có cả một
videoclip có tựa “Thích Chân Quang -người ngoài hành tinh”!
Trong clip có tựa “Những lời trân trối”, tức lời của người sắp chết,
Thích Chân Quang tiên lượng rằng một hai năm nữa khi họ đã hạ bệ được uy
tín của thần tượng Thích Chân Quang thì thày sẽ bị giết !
Nhưng nay đã ba năm trôi qua, Thích Chân Quang không chết, các Phật tử
đến với ông ngày càng đông, lịch giảng đạo của ông kín đặc cả năm , cả
tháng . Lời trân trối của ông cũng là lời thanh minh xem ra không cần
thiết bởi vì như ông nói “con người ai cũng có lỗi lầm, điều quan trọng
là biết nhận ra lỗi lầm để mà sửa chữa , hoàn thiện mình mà chiến thắng “
Viết đến đây tôi bỗng nhớ đến mối tình thơ mộng và tuyệt đẹp của nàng
Merghi và Đức cha Ran de Bricasa trong cuốn tiểu thuyết Tiếng chim hót
trong bụi mận gai , và nó chỉ vỡ òa và đơm hoa kết trái khi hai người
gặp nhau trên một hòn đảo thơ mộng . Một câu chuyện tình đẹp, oái ăm đã
cuốn hút và làm thổn thức biết bao trái tim người xem cả truyện lẫn khi
được chuyển thành phim
Có thể khi chưa trỏ thành nhà tu hành do căn nghiệp, Thích Chân Quang đã
có những mối tình thơ mộng, đã là một con người lãng mạn và đa tình ?
Nhưng khi đã quyết định dấn thân vào con đường tu hành , ông phải cắt
đứt tất cả các duyên nợ với cuộc đời để tập trung vào giáo lý nhà Phật .
Nhưng dù đã trỏ thành thượng tọa, ông vẫn là con người , vẫn biết
thưởng thức cái đẹp của tạo hóa, vẫn có những ham muốn , những hỉ nộ ái ố
. Điều quan trọng là bằng bản lĩnh được rèn luyện, ông có thể và phải
biết kiềm chế như ông đã từng giảng giải cho các tín đồ
Tôi nói điều đó khi nghe bài giảng của ông về Tình yêu, hôn nhân và gia
đình-một bài giảng mà theo tôi là một trong những bài giảng hay nhất của
ông đáng được đưa vào sách giáo khoa. Mở đầu bài nói ông đọc thuộc lòng
và diễn cảm một bài thơ tình nổi tiếng rồi hỏi các cử tọa có biết bài
thơ đó là của ai? Một người nữ nói của Xuân Diệu ! Ông khen người nữ
Phật tử trả lời đúng và nói thêm, không biết cô có thất tình như Xuân
Diệu không song ông đính chính ngay đó là nói cho vui. Tính hàn lâm và
tính hài hước luôn xuất hiện trong các câu chuyện đời thường của Thích
Chân Quang . Rồi ông đọc làu làu lời các bản tình ca đầy tính ma mị và
triết lí của Trịnh Công Sơn làm người nghe vừa thích thú vừa cảm phục
tài hiểu biết và trí nhớ thiên bẩm của diễn giả . Xem thế có thể đoán
ngày ông còn chưa vướng vào nghiệp tu hành, ông cũng là người lãng mạn
và đa đoan lắm chăng ?
Ngày 13 tháng 8 năm 2012 vửa rồi trong chuyến đi công tác Vũng Tàu, tôi
đã có dịp đến tham quan chùa Phật Quang và tiếp xúc thượng tọa Thích
Chân Quang .
Chùa Phật Quang nằm trên núi Dinh thuộc địa phận thị xã Bà Rịa tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
6 giờ chiều, chúng tôi hỏi thăm đường lên chùa Phật Quang dù đã có biển
chỉ dẫn trên quốc lộ 51. Con đường dốc núi dài 4 cây số không một bóng
người quanh co dẫn chúng tôi lên núi Dinh. Đi mãi thấy một tấm biển nhỏ
đề bốn chữ “ Thiền Tôn Phật Quang”, nhìn vào bên trong chỉ thấy mấy căn
nhà lợp tôn ọp ẹp chẳng có dáng vẻ gì là chùa chiền cả . Lại quay ra đi
xe tiếp lên núi cao. Mãi mới bắt gặp một hàng nước. Hỏi thăm chủ quán
thì được biết chỗ chúng tôi vừa vào chính là chùa Phật Quang đó. Quay xe
lại, đỗ xe ở sân vì chẳng có ai để mà gửi. Đi vòng qua mấy bịch rác,
thấy một con đường dốc sâu thăm thẳm với mấy trăm bậc đá. Tôi bảo người
phật tử cùng đi . Tôi đau chân ở lại đây thôi, chị khỏe chân cứ đi đi ,
chả mấy khi mò được đến đây, bỏ cuộc thì tiếc quá. Tôi quay lại căn nhà
có ánh đèn sáng, còn cô gái đã bước xuống hai chục bậc. Bỗng một anh
thanh niên đi ra hỏi ; Anh chị muốn xuống chùa à ? Sao đi muộn thế ?Đến
đây em mở thang máy cho mà đi . Ôi hạnh phúc đến thật bất ngờ. Chùa Phật
Quang không ở trên đỉnh núi mà ở dưới thung sâu . Chiếc cáp treo, thực
chất là thang máy có hai thùng đựng người làm bằng hai chiếc thùng xe
tải cũ mỗi chiếc chứa được khoảng mươi mười lăm người, một chiếc đi lên,
một chiếc đi xuống bằng hai sợi cáp to đùng . Đến cuối đường cáp ,
chúng tôi đi bộ trên con đường đá trong rừng cây xanh um , dưới ánh đèn
điện vàng vọt
Rèn luyện kĩ năng sống cho thanh thiếu niên do chừa Phật Quang tổ chức
Bỗng nghe thấy tiếng suối nước chảy róc
rách , tiếng chuông chùa lảnh lót , tiếng tụng kinh rì rào . Ba cái âm
thanh lạ lẫm trong thinh không đó làm cho tâm hồn kẻ lữ thứ thấy vui vẻ
quên hết cả mệt nhọc.
Thấy có người lạ, một người phục vụ lớn tuổi , không biết nhà chùa gọi
là gì đon đả ra mời ngồi, giót nước uống mời và câu đầu tiên hỏi : ông
bà đã ăn cơm chưa để chúng tôi phục vụ ? Lúc này đã bảy giờ tối, chúng
tôi cám ơn vì đã dùng cơm chiều , đúng ra là đã ăn bánh Khọt ở Vũng Tàu
trước khi đến đây . Mục đích chuyến đi của chúng tôi là được thăm cảnh
chùa và gặp sư thày Thích Chân Quang
Ông phục vụ nói giờ này là giờ thày nghỉ ngơi không tiếp khách vì sáng nay thày đi giảng bài trên thành phố Hồ Chí Minh mới về
Chúng tôi nài nỉ đã biết trước lịch làm việc của Thày do một sư thày ở
Thường Tín Hà Nội thông báo, nay từ Bắc vào đường xá xa xôi hy vọng được
tiếp kiến thày dù chỉ vài phút . Ông phục vụ móc điện thoại ra gọi cho
ai đó và trong khi chờ đợi chúng tôi đi vãn cảnh chùa . Đó là căn nhà
rộng rãi trông gần như một cái hội trường có thể chứa được vài ba trăm
người. Không hề giống các chùa ở miền Bắc với mái cong ngói đỏ . Phía
trên bàn thờ đơn sơ có hai đĩa quả mỗi đĩa bày bốn trái bưởi, có nhiều
lọ hoa tươi đặt trên bàn thờ và gắn trên các bức tường như để trang trí .
Có một bát hương nhưng không thắp hương Một tượng Phật bằng thạch cao
không sơn son thiếp vàng, không béo tốt và có đôi mắt vô hồn như thường
thấy . Ở đây bức tượng Phật không quá cao to , với đôi mắt như ưu tư gì
đó còn đôi tai thì vẫn to và dài như các pho tượng Phật mà tôi đã từng
thấy .
Lại một người phục vụ khác trẻ hơn ra hỏi chúng tôi đã dùng cơm chưa để
nhà chùa phục vụ . Tôi nhớ không nhầm thì trong khoảng thời gian chờ gặp
thượng tọa Thích Chân Quang, đã có năm người phục vụ hỏi chúng tôi đã
dùng cơm chưa và có nghỉ lại không để bố trí . Thật là chu đáo, thật là
hiếu khách . Tôi cảm thấy ấm lòng dù chưa gặp được chủ nhân.
Một người thư kí ra nói Thày mệt không tiếp khách giờ này. Cô Phật tử
năn nỉ không ăn thua . Tôi bèn xuất chưởng . Tôi bảo anh thư kí, cứ tạm
gọi anh ta như vậy vào thưa với thày rằng có ông nhà báo ở Báo Bạn
đường từ Hà Nội vào xin gặp thày để bàn công chuyện nhân dịp Lễ Vu Lan
và ngày tưởng niệm các nạn nhân chết vì tai nạn giao thông sắp tới . Anh
ta gọi điện thoại di động và chỉ một lát sau Thích Chân Quang xuất hiện
trong bộ cà sa màu vàng quen thuộc tay chống gậy ba toong . Trông thày
xanh xao gày gò không được khỏe . Chúng tôi trình bày mục đích chuyến
đi, cô Phật tử thì nói muốn được tận mắt gặp thày để được chiêm bái theo
lời giới thiệu của sư thày một ngôi chùa ở Thường tín Hà Nội. Còn tôi,
tôi nói với thày rằng tôi là nhà báo , tôi thông báo vắn tắt cho thày
biết mỗi ngày có trên dưới ba chục người chết vì tai nạn giao thông, tức
gần một trung đội, mỗi tháng chết một trung đoàn, mỗi năm chết một sư
đoàn. Tôi nói thêm , số sĩ quan cấp tá chết vì tai nạn giao thông nhiều
hơn số sĩ quan cấp tá chết trong hai cuộc chiến tranh. Tai nạn giao
thông đang là một vấn nạn và Chính phủ quyết định lấy ngày 19 tháng 11
hàng năm là ngày tưởng nhớ các nạn nhân của tai nạn giao thông . Chúng
tôi đang làm mọi việc tuyên truyền cho ngày đó , vì mỗi ngày bớt được
một người chết là phúc đẳng hà sa theo giáo lí nhà Phật và đề nghị Thày
với uy tín của mình chuẩn bị một bài thuyết giảng về ngày 19-11 này
Thày Thích Chân Quang ngắt lời tôi ;sao lại chọn ngày 19 sát ngày nhà
giáo Việt Nam 20-11. Như vậy mọi người sẽ phân tâm vào cả hai ngày đó .
Đúng là ông thày này tinh tường thật trong khi các chuyên viên tư vấn
của Chính phủ không nghĩ ra . Rồi thày nói, tôi đã có bài nói chuyện về
Đạo đức của người lái xe rồi. Nói rồi thày bảo anh thư kí lên thư viện
lấy băng đĩa bài nói chuyện này tặng tôi rồi nói thêm nếu Bạn đường có
sử dụng thì phải biên tập văn nói thành văn viết đấy nhé
Chúng tôi chụp với thượng tọa Thich Chân Quang mấy kiểu ảnh kỉ niệm rồi
chia tay để thày còn nghỉ ngơi chuẩn bị công việc của Lễ Thành Đạo sắp
tới
Trong lúc trò chuyện, anh thư kí kể dịp này năm ngoái nhà chùa đón
25.000 Phật tử đến từ khắp nơi trong cả nước. Một anh khác nói thêm,
chưa kể khoảng 4000 người tại địa phương sáng đến tối về không nghỉ lại
Tôi hỏi làm thế nào phục vụ từng ấy
người? Các vị thư kí tranh nhau nói, tất cả ăn ngủ tại chỗ. Chúng tôi
phải chuẩn bị 250 nhà vệ sinh trên núi để phục vụ từng ấy con người .
Năm nay con số người đến có thể còn đông hơn . Anh khoe, đống thảm cuộn
tròn dưới sân là do các Phật tử ở Hà Nội cúng dường. Cả sân chùa rộng
mênh mông được dựng lên các cột sắt trên mái phủ nhựa để tránh mưa nắng.
Không làm theo kiểu công trường thế này làm sao chứa được từng ấy người
. Tôi tự hỏi và tự trả lời.
Về đến thành phố Hồ Chí Minh, tôi gọi
điện cho Hồ Huy Chủ tịch Tập đoàn Mai Linh hỏi rằng vì sao anh lại tổ
chức mời thượng tọa Thích Chân Quang nói chuyện cho anh em lái xe ?
Anh Huy trả lời; Thích Chân Quang là người rất nổi tiếng không chỉ với
người theo Đạo. Sau khi nghe sư thày nói chuyện, anh em lái xe Mai Linh
biết lễ phép hơn với khách hàng, biết kiềm chế khi bị xe khác cướp
khách, biết nhường nhịn khi tắc đường kẹt xe, biết trả lại đồ dùng và
tiền bạc của khách bỏ quên …
Xin mượn lời anh Hồ Huy để kết thúc bài viết này
Hà Nội 26-8-2012
Lương Kháu Lão
bản in
